"Angara, córka Bajkała", Irina i Olga Jertachanowe [RECENZJA]

... czyli o tym, że księżniczka nie musi mieć lekkiego życia

Wydaje mi się, że wiesz jak to jest, kiedy macie w domu przynajmniej jedną małą damę, którą tata nazywa księżniczką: opaski-korony, sukienki "księżniczkowe", korale i "pożyczanie" maminych butów na obcasach. 

I wszystko jest jak należy. Tobie to pasuje, bo to takie naturalnie dziewczęce, więc zdrowe (do pewnego momentu, oczywiście). Jej (lub im, jeśli małych kobietek w domu jest więcej) też taki układ odpowiada, bo przecież Lenka z przedszkola też ma taką różową super torebkę, a tata podrzuca ją pod sufit i wiesz, że w jego ramionach jest bezpieczna. 

Chociaż ty już przeczuwasz, że za tym troskliwym ojcowskim spojrzeniem, czai się myśl, że kiedyś jej symboliczną rękę trzeba będzie komuś oddać. Jest ona jednak tak skutecznie spychana do podświadomości, że na dzień dzisiejszy udajesz, że nie ma tematu. Ale wiesz, że kiedy nadejdzie czas, tej kochający tata będzie straszył wszystkich potencjalnych kandydatów na mężów. I jak będziesz mieć szczęście, to może w porę powstrzymasz go, by nie otwierał drzwi z dubeltówką w ręce. 

W domu jest dokładnie tak, jak w zmyślonych pałacach, a księżniczka zawsze będzie oczkiem w głowie swojego tatusia. Oczywiście, że każdy myślący facet zdaje sobie sprawę, że jego córka jeśli będzie jej pisany ślub, wyjdzie za mąż i bez jego zgody. Ale ojcem kieruje troska, by nikt nie skrzywdził jego małej księżniczki. 

W bajkach jednak mamy prawdziwe królestwa i najczęściej mądrych królów, którzy chcą, by ich córka wyszła za mąż za dobrego i godnego jej człowieka. Czy jednak córka może mieć coś do powiedzenia?

Książeczka Angara, córka Bajkała autorstwa Iriny Jertachanowej i Olgi Jertachanowej od wydawnictwa Media Rodzina opowiada właśnie historię takiej księżniczki, która miała potężnego acz surowego ojca, który jednak kochał ją nad życie i był z niej bardzo dumny - była w końcu śliczna a przy tym bystra (a z księżniczkami różnie bywa, więc to dla potencjalnych kandydatów była to nie lada gratka). 

Znamienne przy tym, że ów ojciec na imię miał Bajkał (według legendy buriackiej), dokładnie tak, jak to jezioro - "syberyjskie morze" i "błękitne oko Syberii"- największe i najstarsze. A wokół same znakomitości: Wielki Sajan na południu (część łańcucha górskiego, ciągnącego się przez 150 km wzdłuż granicy Rosji i Mongolii), na zachodzie jego syn Jenisej (obecnie rzeka), na wschodzi panował Amur (też rzeka, na dzień dzisiejszy) i Lena (kolejna rzeka) od północy. I każdy był przekonany, że jest lepszy od pozostałych, chociaż w zasadzie żaden z nich nie skonfrontował tego. Jakże by mógł, skoro to rzeki, które nie łatwo opuszczają swoje koryta. Natomiast córką Bajkała była Angara (kolejna rzeka). 

Kiedy już wiemy, jakie było to środowisko, możemy w końcu zrozumieć ideę ilustracji, towarzyszących opowieści: wszystkie w odcieniach kolorów morskich głębin - absolutnie fenomenalne i dopracowane w każdym szczególe. A do tego poprzetykane są uroczymi szkicami. twierdzę, że obłędne i tworzą dla opowieści piękne tło, urealniają ją.

Angara nie miała mamy. Wychowywała ją stara niania, która pochodziła z terenów, na których rządził Jenisej. Dlatego znała bardzo dużo strych pieśni, które opiewały wszystko, co się dało i było jednocześnie związane z wielkim wojownikiem Jenisejem. No to się dziewczynka zauroczyła. Można byłoby pomyśleć, że było to niewinne uczucie i raczej nietrwałe. Ale lata mijały, a dziewczynka stała się młodą kobieta, którą ojciec chciał godnie wydać za mąż. Chętnych nie brakowało: latami zwozili swoje podarki, ale każdy wypadał co najmniej słabo na tle wyidealizowanego Jeniseja, który przesyłał Angarze drobiazgi. Kiedy ojciec się dowiedział natychmiast zdecydował, że wyda dziewczynę za pierwszego, który się zjawi z propozycją. Nie chciał, by podchody, które uprawiał Jenisej zaszkodziły reputacji dziewczyny. Rzeczywiście w pałacu pojawił się chętny. I nie był to ukochany wojownik z Zachodu... 

To był ktoś inny, ale nie zdradzę Wam kto. Nie powiem też, co w tym momencie zrobiła Angara i co stało się z Jenisejem, bo warto tę książkę przeczytać samemu i dowiedzieć się, jak kończy się ta legenda. Legenda do Azjatyckich rzekach. Chociaż możliwe, że studiując uważnie mapę, sami dojdziecie, jak zakończyła się ta trudna historia miłości do osoby, której się nigdy nie spotkało a jednak żyje się z nim bez końca...

Pięknie zilustrowana opowieść na motywach legendy buriackiej ma szansę zainteresować dzieci tą częścią świata, tak dla nas obcą. Myślę, że sama opowieść pozwoli lepiej zapamiętać same te rzeki, a może obudzi pragnienie poznania innych legend regionu. 

Buńkę urzekła...

- ... historia ("Mamuś, dlaczego ten tata się na nią złości? Ona chce być szczęśliwa! Smutno mi się zrobiła" - cała Bu.)

- ... ilustracja kobiety wsłuchującej się w muszlę ("Spójrz, jakie ona ma włosy, jak rzeka... Jakie piękne! Też takie chcę, wiesz?" - odpowiedziałam, że "pomyślimy")

- ... ilustracja jednego z kandydatów ("Ale on ma skarpetę na głowie!" - pomyślałam, że rzeczywiście wygląda trochę jak smerf)

- ... zakończenie ("Wow... to niesamowite..." - i jak tu powiedzieć, że to legenda? Nie, dla niej to na razie "magia").

Moja opinia: Bardzo polecam! Książeczka jest napisana prostym i ładnym językiem. Nie ma żadnych trudnych słów, które lubią pojawiać się w tradycyjnych legendach ("pasierbica" i inne tego typu, brrr). Dzięki temu jest całkowicie zrozumiała dla takiego czterolatka, jak moja Buńka. A te ilustracje..! Ja się nad nimi wciąż rozpływam - jedna z piękniej wydanych książeczek, jak ma Bu. 

Bardzo dziękuję wydawnictwu Media Rodzina za szansę na zrecenzowanie jej.

Tytuł: Angara, córka Bajkała

Autor: Irina i Olga Jertachanowe

Wydawnictwo: Media Rodzina

Rok wydania: 2017

ISBN: 9788380083820

Oprawa: twarda, kartonowa, kartki błyszczące, format wyższy, ale węższy niż A4

Liczba stron: 64

7 luty - o tym, jak wraz z białym puchem przyszło choróbsko

7 luty 2018 r.
Środa

14:45

Leżę w łóżku. Nie, żebym była jakoś przykuta, ale jednak normalne funkcjonowanie na dłużą metę odpada. Robię, co muszę, ale z daleka widać, że powinnam się wyleżeć w łóżku. Toteż z rozsądku nie biegam rozchełstana po sklepach, a leżę w dresie pod ciepłą kołdrą, z pudełkiem niekończących się chusteczek, ciepłą wodą z cytryną i herbatą z miodem, cytryną i sokiem malinowym. No i biorę te wszystkie "rutino-coś-tam" czy "...-pexy", które mają mnie postawić na nogi. Plus wietrzenie domu, oczywiście. Czyli walczę.

Dobrze, że dopiero dziś mnie tak konkretnie zwaliło z nóg. Wczoraj byłam na rozmowie kwalifikacyjnej i raczej chyba dość słabo wypadłabym z czerwonym nosem, szklistymi, "chorymi" oczami, mówiąc przez nos: "Jesteb przekodada, że idealdie dadaję się da to stadowisko."

Ale udało się: zatrudnienie o 26 lutego w szkole, jako nauczycielka WOS-u. Taaa, ja też się cieszę, że w końcu ktoś się odezwał. Szału nie ma, ale to otwiera przede mną możliwości, o których nie chcę na razie pisać. Zostawmy na razie ten entuzjazm, bo plany, jakie mam - jakkolwiek brzmiące cudnie - to wciąż niepewna sprawa. 

Właśnie przyjechali zamontować kominek. eR. oczywiście przyjechał, by wskazać im co, gdzie, jak i inne takie. Ja zamknęłam się w sypialni z bólem głowy i cholineksem w ustach. Chyba jednak spróbuję zasnąć. Wiem, że by mi to pomogło, chociaż zawsze mam trudności z zaśnięciem wciągu dnia. 

A jak u Was? Ponoć szalejąca w Czechach grypa chce bezprawnie przekroczyć granice naszego państwa. Słyszy się, że zbiera pierwsze żniwo. A kysz! , chciałoby się ją odgonić. Tylko, czy ona się w ogóle czegoś boi? Paskuda...

"Wymyśl coś!" oraz "Gdzie idziemy?" Anny-Clary Tidholm od Zakamarków [RECENZJA]

Siedzę sobie na szerokim parapecie ogromnego okna w kuchni. Pracuję na laptopie i próbuję się skupić. Ciężki dzień. Ciężka noc. A tu jeszcze trzeba myśleć, niech to gęś kopnie.

I takie właśnie myśli miałam w głowie, kiedy przytuptała do mnie młodsza córa. A Mania-Mały Zbój (nie, nie da się inaczej, bo to po prostu Mały Zbój) lubi sobie tak przyczłapać i bez pardonu uderzyć grzbietem twardej książki w kolano. 

- Au! - Jak ktoś cię zaskakuje w taki sposób, jak nie zareagować?!

- Mama, puk-puk! - ona mi na to.

- Ale żeby od razu w kolano? - zapytałam, masując sobie łękotkę. - To nie było zachęcające, wiesz?

- Mama, puk-puk! - zawołała jeszcze natarczywiej. 

Rzuciłam okiem na egzemplarz, który przytargała Mania. To była czerwona książeczka "Jest tam kto?".  Westchnęłam. Najchętniej oddelegowałabym ją do taty, bo pracy miałam naprawdę masę. Ale wtedy do mnie dotarło, że właśnie przyniosła mi książeczkę do poczytania. Więcej: celowo przyniosła tę, bo wie, co to za książeczka. Inne mamy nie byłyby zdziwione, bo przecież odkąd upewniły się, że ich dziecko już widzi, czytają im i pokazują obrazki. Nie to, co moje dziecko, które miało alergię na książki, odkąd pamiętam. Dlatego było to takie niezwykłe. Dlatego szybko odłożyłam laptopa na rzecz książeczki "puk-puk". 

Ledwie ją jednak skończyłyśmy, a ja nastawiłam się na powrót do pracy, Maniula przyniosła mi kolejną książeczkę. Co prawda nie umiała jej zatytułować, ale wyraźnie swoim Mama, TO! TO!, dała mi znać, że właśnie tę książeczkę chce przeczytać. A była to inna książeczka z tej samej serii Wymyśl coś!, tej samej autorki, Anny-Clary Tidholm od wydawnictwa Zakamarki. 

Ilustracje tak samo proste, wyraźne i kolorowe, bez zbędnych światłocieni, rytmiczny tekst (który jest lepszy niż niejeden trafiony rym) i rewelacyjny pomysł to klucz do sukcesu obu tych książeczek. 

Wymyśl coś! Jest nastawiona na kreatywne myślenie i pokazanie dziecku, że jeden dodatkowy element, który wprowadzamy daje nowy, lepszy efekt. Z samą lalką nie będzie takiej imprezy, jak z lalką, misiem, pieskiem, małpką i piłką, prawda? A do tego zawsze ten moment wyczekiwania, jakiejś tajemnicy (nawet, jeśli książeczkę zna się na pamięć), co będzie dalej. Na jednej stronie stoi niepozorna małpka (może nawet trochę przygnębiona), Małpka Hopka, która z smutno stojącej zabawki zmienia się w inżyniera i każe wszystkim budować wielką wieżę. A spokojna, niewinna Lalka Lala zmienia w akrobatkę lub kaskaderkę, ryzykującą życie skacząc po wysokich klockach. 

W świecie dziecka wszystko, co nieruchome, może nagle ożyć i zmienić, w co tylko chce. Czy to nie wspaniałe, że dzięki temu możemy pokazać naszej latorośli, że pozorne ograniczenia... są tylko pozorne właśnie. Czy raczej, że nie są tak naprawdę ograniczeniami; że można je ominąć, bo możliwości są nieograniczone!

Ale na takie refleksje jeszcze przyjdzie czas. Na razie Mania wsłuchuje się w rytm i ochoczo wskazuje i próbuje nazywać postaci. 

*

Uśmiechnęłam się do siebie pod nosem, kiedy schodziła mi z kolan i nie oglądając się, pobiegła do pokoju. Podeszłam do laptopa drugi raz, ale musiałam przerwać zanim położyłam ręce na klawiaturze. Mały Zbój biegła w moją stronę, wymachując trzecią książeczką z tej serii: Gdzie idziemy?. Znów autorstwa Anny-Clary Tidholm. Zanim mała rzuciła mi ją na kolana, usłyszałam tylko Odź, Odź, mama. Zrozumiałam, że to skrót myślowy. "Chodź!" to dla niej zaproszenie, bym i ja poszła razem z nią. 

No to poszłyśmy. Książeczka w sam raz na pogodę, która za oknem rozczarowuje. Ubieracie się i maszerujecie raz nad wodę, raz koło piaskownicy, raz ścieżką krętą, raz długą, a potem oglądacie samochody, pędzące po szosie i liczycie pasażerów. A kiedy wracacie jest już ciemno i aż miło po tylu wrażeniach położyć się spać.

Oczywiście, że nie ma tam ilustracji, które można byłoby pomylić z rzeczywistością, ale są przejrzyste z wyrazistymi kolorami. A przede wszystkim proste, by mogło zrozumieć je dziecko. Kolejny raz spotykamy się z krótkim, prostym i rytmicznym teksem oraz pomysłem-niespodzianką. Kiedy pociecha patrzy na obrazek ścieżki, nie wie, co kryje się za horyzontem. To się dopiero okazuje na kolejnej stronie. A powtarzalne hasła dziecko zapamiętuje i samo - dumne, że czyta - mówi je na głos. Znów bardzo trafiony pomysł, który rozwija wyobraźnię, ale też uczy, że na końcu drogi coś czeka, że jego wysiłek długiego spaceru (czasem niełatwego i pełnego kryzysów z gatunku "bolą mnie nogi") będzie nagrodzony. Opłaca się. To takie proste sprawy, ale jakże istotne! 

Obie książeczki, w podobnym stylu jak pierwsza, zachwycają. I to nie tak, że jak, jako rodzic jestem tutaj oczarowana, ale przede wszystkim dziecko, które uciekało od książeczek w kierunku klocków, nagle samo chce, ot tak, poczytać. I - uwaga - czytać koniecznie wszystkie trzy za jednym zamachem. I do tego przynajmniej dwa razy dziennie. Podkreślam: przynajmniej. 

Niby jest to pewna seria książeczek, a jednak każda z osobna jest skończoną, niezależną całością, która spisuje się tak samo dobrze sama, jak i w towarzystwie pozostałych. Ale razem, trzeba to przyznać, uzupełniają się znakomicie i stanowią pewną całość. Uczą małego czytelnika wyobraźni,  twórczego myślenia, pewności siebie, łatwego zapamiętywania i życia, po prostu. Dzięki nim dziecko uczy się obserwować swoje otoczenia i potrafi się cieszyć z prostych obserwacji świata.

Moja ocena: Bardzo polecam! Tak jak wcześniej "Jest tam kto?", tak i pozostałe książeczki były strzałem w dziesiątkę. Mój Mały Zbój pokochał te kolorowe, proste ilustracje i rytmiczny tekst, który może powtarzać, co ją tak cieszy, jak nic w żadnej innej książeczce. Mamy za sobą start. Teraz tylko trzeba to zainteresowanie książeczkami rozbudzić. Trzymajcie kciuki!

Tytuł: Wymyśl coś!

Autor: Anna-Clara Tidholm
Wydawnictwo: Zakamarki
Rok wydania: 2013
ISBN: 9788377760338
Oprawa: twarda, kartonowa, kartki połyskujące
Liczba stron: 28

Tytuł: Gdzie idziemy?

Autor: Anna-Clara Tidholm
Wydawnictwo: Zakamarki
Rok wydania: 2009
ISBN: 9788360963340
Oprawa: twarda, kartonowa, kartki połyskujące
Liczba stron: 28

Recenzja książeczek powstała dzięki współpracy wydawnictwa Zakamarki, któremu jestem bardzo wdzięczna! Nie tylko za książeczki, ale za to, co one uczyniły dla mojego Małego Zbója.